صورت جریان وجوه نقد یا Cash Flow Statament یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین صورت‌های مالی است که به بررسی و تحلیل جریان وجه نقد در یک شرکت می‌پردازد. این گزارش مالی به‌طور خاص جریان نقدی یک شرکت را در یک دوره زمانی مشخص (معمولا سه ماهه یا سالانه) نشان می‌دهد. به عبارت دیگر این صورت مالی میزان نقدینگی کلی شرکت را آشکار می‌سازد.
طبق استانداردهای حسابداری ایران، صورت جریان وجه نقد به سه بخش زیر دسته‌بندی شده و گردش نقدینگی مرتبط با هر بخش در سرفصل مربوطه گزارش می‌شود.
- جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی (Cash Flow from Operating Activities)
- جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه گذاری (Cash Flow from Investing Activities)
- جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی (Cash Flow from Financing Activities)
صورت جریان وجوه نقد
ارائه انواع خدمات مدیریتی ، مالی و مالیاتی
فعالیت‌های عملیاتی
جریان نقدی حاصل از فعالیت‌های عملیاتی یکی از شاخصه‌های مهم سنجش توان واحد صنفی است. پیشتر گفتیم این اطلاعات جهت بازستاندن وام‌ها به طلبکاران و ارگان‌های مختلف، حفظ توان عملیاتی تجاری و توان پرداخت سود سهام بدون استفاده از منابع بیرون از واحد است.
دریافت‌های نقدی حاصل از فروش کالا و ارائه خدمات از جمله منابع اصلی ورود وجوه نقد به واحد می‌باشد. پرداخت‌های نقدی برای خرید مواد اولیه، دستمزد کارمندان و اجاره و دیگر هزینه‌های مشابه در نظر گرفته می‌شوند. در واقع، این بخش نشان می‌دهد که شرکت تا چه حد قادر است از فعالیت‌های عملیاتی خود درآمد داشته باشد.
بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختنی
در برخی شرکت‌های تجاری سود سهام در کنار سود تسهیلات و سود پرداختنی به صاحبان سپرده‌ها در زمره فعالیت‌های مستمر قرار می‌گیرد. در این شرکت ها دریافتی‌ها و پرداختی‌های نقدی در فرایند صورت جریان وجوه نقد جزو فعالیت‌های عملیاتی طبقه‌بندی می‌شود. به عبارت دیگر، این بخش نشان‌دهنده تغییرات در دارایی‌های بلندمدت است که به منظور گسترش یا بهبود عملیات شرکت انجام می‌شود. برای مثال، خرید و فروش تجهیزات جدید یا سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید.
جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی
یکی دیگر از روش‌هایی که در افزایش سرمایه (نقدینگی) واحد صنفی دخیل است، فعالیت‌های تامین مالی است. فعالیت های تامین مالی شامل فروش اوراق مشارکت، دریافت تسهیلات بانکی (وام) کوتاه مدت و بلند مدت می‌شود. همچنین بازپرداخت اصل اوراق مشارکت و بازپس دادن وام‌های بانکی کوتاه مدت و بلند مدت جزو جریان نقدی خروجی می‌باشند. به‌طور خلاصه، این بخش نشان می‌دهد که چگونه شرکت منابع مالی مورد نیاز خود را تامین می‌کند و چگونه به تامین مالی بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام پرداخته است.
مزایای صورت جریان وجوه نقد
تهیه و ارائه صورت جریان وجوه نقد دارای مزایایی می‌باشد که چند مورد از این مزایا عبارتند از:
- در ارزیابی توان تامین تعهدات پرداخت سود سهام و تامین مالی خارجی
- بررسی آثار رویدادهای غیر نقدی مربوط به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و مالی
- پیگیری تفاوت میان سود حسابداری و دریافت‌ها و پرداخت‌ها
- ابزاری برای مشخص کردن عملکرد مالی یک سازمان
نحوه محاسبه صورت جریان وجوه نقد
محاسبه صورت جریان وجوه نقد یا همان جریان نقدی یک امر ضروری برای ارزیابی وضعیت مالی سازمان است. همان‌طور که اشاره شد، Cash Flow به معنای مجموع وجوه نقد ورودی و خروجی در طول یک دوره مالی معین است. برای محاسبه جریان نقدی، معمولاً از دو روش اصلی استفاده می‌شود؛ روش مستقیم و روش غیرمستقیم.
محاسبه صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم
در روش مستقیم، جریان نقدی ورودی و خروجی به‌صورت بخشی ازتراکنش‌های واقعی نقدی محاسبه می‌شوند. مراحل محاسبه به این صورت است.
مراحل محاسبه
- تجمیع تمام دریافتی‌های نقدی شامل دریافت‌های نقدی از فروش محصولات یا ارائه خدمات، بهره‌های دریافتی، سودهای سرمایه‌گذاری و هرگونه دیگر جریان نقدی ورودی است.
- تجمیع تمام پرداخت‌های نقدی شامل پرداخت‌های نقدی برای هزینه‌های عملیاتی مانند حقوق و دستمزد کارکنان، خرید مواد اولیه، پرداخت به فروشندگان، مالیات و بهره‌های پرداختی است.
محاسبه صورت جریان وجوه نقد به روش غیرمستقیم
روش غیرمستقیم پرکاربردترین روش برای محاسبه جریان نقدی است، به‌ویژه برای فعالیت‌های عملیاتی. این روش از سود خالص شرکت که در صورت سود و زیان گزارش شده شروع می‌کند و سپس تعدیلاتی برای اقلام غیرنقدی و تغییرات در حساب‌های جاری اعمال می‌شود.
مراحل محاسبه
- شروع با سود خالص، محاسبه از سود خالص گزارش‌شده شرکت آغاز می‌شود.
- اضافه کردن هزینه‌های غیرنقدی اقلامی مانند استهلاک و کاهش ارزش که در صورت سود و زیان وجود دارند ولی تاثیری در جریان نقدی ندارند، باید به سود خالص اضافه شوند. این اقلام نقدی نیستند، اما در محاسبات سود خالص لحاظ می‌شوند.
- تعدیل تغییرات در دارایی‌ها و بدهی‌های جاری، تغییرات در حساب‌هایی مانند موجودی کالا، حساب‌های دریافتنی و پرداختنی نشان‌دهنده جریان نقدی ورودی و خروجی هستند و باید تنظیم شوند:
- افزایش موجودی کالا (Cash Flow را کاهش می‌دهد).
- کاهش حساب‌های دریافتنی (Cash Flow را افزایش می‌دهد).
- افزایش حساب‌های پرداختنی (Cash Flow را افزایش می‌دهد).
کاربردهای صورت جریان وجوه نقد
صورت جریان وجوه نقد یکی از مهم‌ترین صورت‌های مالی است که اطلاعات ارزشمندی درباره ورود و خروج وجوه نقد شرکت در یک دوره مالی ارائه می‌دهد. این صورت مالی برای تحلیل وضعیت نقدینگی، توانایی پرداخت بدهی‌ها و کیفیت سود شرکت کاربردهای فراوانی دارد. در ادامه به کاربردهای اصلی صورت جریان وجوه نقد اشاره می‌شود:
۱. ارزیابی نقدینگی شرکت
با نشان دادن جریان ورود و خروج وجوه نقد، این صورت مالی به سرمایه‌گذاران و مدیران کمک می‌کند تا متوجه شوند آیا شرکت توانایی تأمین وجه نقد برای پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت، هزینه‌ها، و تعهدات مالی خود را دارد یا نه.
۲. بررسی کیفیت سود
گاهی سود حسابداری ممکن است بالا باشد اما شرکت وجه نقد کافی نداشته باشد (مثلاً به دلیل فروش اعتباری زیاد). صورت جریان وجوه نقد کمک می‌کند تا مشخص شود سود گزارش‌شده واقعاً نقدی است یا صرفاً حسابداری.
۳. تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری و تأمین مالی
مدیران و سرمایه‌گذاران با تحلیل جریان نقدی حاصل از فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی، تصمیم می‌گیرند که شرکت به تأمین مالی بیشتر نیاز دارد یا منابع کافی برای سرمایه‌گذاری دارد.
۴. ارزیابی توان بازپرداخت بدهی‌ها
وام‌دهندگان و بانک‌ها برای بررسی توان بازپرداخت اصل و سود وام‌ها، به صورت جریان وجوه نقد توجه ویژه‌ای دارند. جریان نقدی مثبت از فعالیت‌های عملیاتی نشان‌دهنده توان مالی خوب است.
۵. تحلیل پایداری کسب‌وکار
اگر یک شرکت در چند دوره متوالی جریان نقدی منفی از عملیات داشته باشد، نشانه‌ای از مشکلات اساسی در کسب‌وکار است و ممکن است نیاز به اصلاح یا بازسازی ساختار مالی داشته باشد.
۶. تعیین سیاست تقسیم سود
مدیران با بررسی جریان نقدی، تصمیم می‌گیرند که آیا شرکت توانایی پرداخت سود به سهام‌داران را دارد یا خیر.
۷. مقایسه عملکرد شرکت با رقبا
با مقایسه جریان نقدی شرکت‌های مختلف، می‌توان درک بهتری از عملکرد واقعی و بازدهی نقدی آن‌ها داشت، به‌ویژه در صنایع مشابه.
برای کسب اطلاعات بیشتر
و دریافت آخرین اخبار و قوانین حسابداری و مالیاتی
مارا در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
تفاوت جریان نقدی با سود
جریان نقدی (Cash Flow) به ورود و خروج وجه نقد در یک کسب‌وکار، پروژه یا فرد گفته می‌شود. به زبان ساده، جریان نقدی نشان می‌دهد که چه مقدار پول نقد وارد شرکت شده و چه مقدار از آن خارج شده است.
سود ممکن است شامل درآمد یا هزینه‌هایی باشد که هنوز دریافت یا پرداخت نشده‌اند (مثلاً فروش نسیه).
جریان نقدی فقط شامل پول نقد واقعی است که وارد یا خارج شده.
✅ بنابراین یک شرکت می‌تواند سودده باشد اما دچار کمبود نقدینگی شود، یا برعکس.
نتیجه گیری:
صورت جریان وجوه نقد یا جریان نقدی یکی از ابزارهای کلیدی در تحلیل و مدیریت مالی است که به ارائه تصویری جامع از جریان‌های نقدی شرکت‌ها کمک می‌کند. با درک اجزای صورت جریان وجوه نقد و روش‌های تحلیل آن، می‌توانید تصمیمات مالی بهتری اتخاذ کرده و مدیریت مؤثرتری بر نقدینگی و سرمایه‌گذاری‌ها داشته باشید.
بدون دیدگاه