بستن حساب ها در حسابداری یعنی صفر کردن مانده هر حساب در انتهای دوره مالی ! انجام این کار به کسب وکارها اجازه می دهد که صورت های مالی خود را برای انتهای سال آماده کنند و اطلاعات دقیق تری راجع به عملکرد شرکت بدست آورند. در این مطلب قصد داریم بگوییم که منظور از بستن حساب ها در حسابداری چیست و چگونه می توان آن را انجام داد؟
چه زمانی باید حساب ها را ببندیم؟
برای بستن حساب ها در حسابداری باید مانده نهایی حساب های بدهکار را بستانکار کنیم و بالعکس! این کار در انتهای سال مالی انجام می شود اما در برخی از مواقع شاهد انجام آن در بازه های زمانی مختلف در طول سال نیز می باشیم. به طور مثال برخی از مشتریان بدهی خود را پرداخت نمی کنند و یا تمایل به قطع همکاری با شرکت دارند. همچنین ممکن است تخفیفاتی را از ما دریافت کرده باشند. در این شرایط مانده بدهی آن ها به مطالبات سوخت شده تبدیل می شود و به سرفصل متناسب با آن انتقال پیدا می کند. توجه داشته باشید که برای مشخص کردن سود و زیان در دوره مالی و انتقال مانده حساب های دائم به آن، صدور سند افتتاحیه انجام می شود.
بستن حساب های موقت، دائم و مخلوط
نکته مهمی که در خصوص بستن حساب ها در حسابداری وجود دارد این است که نوع حساب باید درنظر گرفته شود. حساب ها شامل چند نوع موقت، مخلوط و دائمی می باشند. بدین منظور باید مانده همه حساب های موقت را با یک حساب دائمی ببندید و سپس مانده تمام حساب های دائمی بسته شوند و به عنوان افتتاحیه به دور مالی بعد انتقال پیدا کنند. لازم به ذکر است که اگر یک کسب و کار فاقد واحد حسابداری می باشد می توانید انجام امور حسابداری را به شرکت های مرتبط بسپارید. شرکت خدمات حسابداری وظایف مختلفی بر عهده دارد که یکی از آن ها ارائه خدمات مالی و حسابداری است.
بستن حسابهای موقت
برخی از حساب های موقت به هزینه و درآمد مرتبط می باشد که شامل حقوق و دستمزد، فروش، هزینه مصرف انرژی و … می باشد. مانده این حساب ها در انتهای دوره مالی بسته می شوند. ثبت آن انجام می شود و به طور مستقیم به سال بعد انتقال پیدا نمی کنند.
بستن حسابهای مخلوط
حساب هایی که شامل دو بخش موقت و دائمی هستند به عنوان حساب های مخلوط شناخته می شوند. پیش دریافت درآمد و پیش پرداخت اجاره از این نوع حساب ها به شمار می روند. بخشی از آن در انتهای دوره مالی به عنوان حساب موقت به حساب هزینه منظور می شود و بخش دیگر آن به دوره مالی منتقل می شود و به عنوان حساب دائمی در نظر گرفته می شود.
بستن حسابهای دائمی
حساب های بسیار مهم از جمله حقوق صاحبان سهام، بدهی و دارایی جزو حساب های دائمی طبقه بندی می شوند که مانده آن ها در انتهای دوره مالی بسته می شود و می توان آن ها را به طور دائم به دوره مالی بعد منتقل کرد.
بستن حساب های موقت در انتهای سال مالی
نکته مهم در بستن حساب ها در حسابداری این است که به منظور بستن حساب های موقت، از یک حساب واسط به نام ” خلاصه سود و زیان ” استفاده می کنیم.
حساب درآمد یا فروش
” درآمد / فروش ***
خلاصه سود و زیان *** “
بستن حساب هزینه
” خلاصه سود و زیان ***
هزینه حقوق و دستمزد ***
هزینه اجاره ***
هزینه نگهداری و تعمیرات *** “
بستن حساب خلاصه سود و زیان
بعد از آنکه دو مرحله فوق را انجام دادید، حساب خلاصه سود و زیان باید با حساب ” سود ( زیان ) انباشته ” بسته شود. نکات زیر در انجام این کار حائز توجه می باشند:
- در برخی از منابع ذکر شده که حساب ” خلاصه سود و زیان ” با حساب” سرمایه ” بسته می شود. در صورتی که صرفا با حساب ” سود ( زیان) انباشته ” بسته می شود تا امکان گزارش گیری دقیق میزان سود و زیان هر سال وجود داشته باشد. در غیر این صورت نمی توان آن را در صورتجلسه مجمع شرکت یا واحد اقتصادی در خصوص تغییر در سرمایه ثبت کرد.
- مانده بستانکار در حساب خلاصه سود و زیان نشان دهنده ” سود ” و مانده بدهکار نشان دهنده ” زیان” در سال مالی است.
بستن حسابهای دائمی در پایان سال
قبل از آنکه حساب های دائمی بسته شوند و صدور سند اختتامیه انجام شود باید ذخیره مالیات، اندوخته قانونی و سایر موارد را شناسایی و ثبت کنید.
- روش محاسبه میزان مالیات: طبق قانون مالیات های مستقیم، نرخ مالیات بر عملکرد ۲۵% از سود خالص می باشد. پس قبل از محاسبه این مالیات باید مواردی از جمله درآمدهای معاف از مالیات و هزینه های مربوطه از سود کسر شوند.
- روش محاسبه اندوخته قانونی: طبق ماده ۱۴۰ اصلاحیه قانون تجارت، اندوخته قانونی قسمتی از سود خالص در هر سال می باشد که باید به عنوان ذخیره قانونی درنظر گرفته شود. بر اساس همین قانون، هر ساله ۵% از سود شرکت به منظور اندوخته قانونی ذخیره می شود تا میزان آن به ۱۰% کل سرمایه برسد. بعد از آن نیازی به اندوخته بیشتر وجود ندارد و اختیاری می باشد.
در بستن حساب ها در حسابداری باید به ماده ۲۳۸ اصلاحیه قانون تجارت اشاره کنیم. بر اساس این ماده، اگر شرکتی در سال های قبل زیان ده بوده، نمی تواند رقم سود خالص در سال جاری را به عنوان مبنای محاسبه اندوخته قانونی قرار دهد. بلکه باید جمع زیان سال های گذشته را از رقم سود خالص سال جاری کسر کند و یک بیستم مازاد آن را محاسبه کرده و به عنوان اندوخته قانونی در نظر بگیرد.
روش محاسبه سایر اندوخته ها
سایر اندوخته ها مانند اندوخته احتیاطی و عمومی بر اساس تصمیم هیات مدیره انجام می شوند. این اندوخته ها از سود خالص در نظر گرفته می شوند. تصور کنید که سود به مبلغ ۳۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال و میزان اندوخته قانونی معادل ۵% و اندوخته احتیاطی معادل ۱۰% سود خالص می باشد. ثبت آن به شرح زیر است:
” سود (زیان) انباشته ۰۰۰/۰۰۰/۴۵
اندوخته قانونی ۰۰۰/۰۰۰/۱۵
اندوخته احتیاطی ۰۰۰/۰۰۰/۳۰ “
مانده حساب های فوق همراه با سایر حساب های دائمی به طور مستقیم به دوره مالی بعد انتقال پیدا می کند. بدین منظور از حساب ” تراز اختتامیه” استفاده می شود. تمام حساب های دائم با مانده بستانکار را بدهکار می کنیم و حساب تراز اختتامیه را بستکار می کنیم. بعد از آن تراز اختتامیه را معادل مانده حساب های بدهکار، بدهکار می کنیم و تمام حساب هایی که مانده بدهکار دارند را بستانکار می کنیم:
” سرمایه ***
اندوخته قانونی ***
اندوخته احتیاطی ***
سود (زیان) انباشته ***
حساب های پرداختنی تجاری ***
سایر حساب های پرداختنی ***
ذخیره مالیات ***
ذخیره استهلاک ***
تراز اختتامیه *** “
ثبت سند افتتاحیه در سال مالی جدید
بعد از بستن حساب ها در حسابداری سال گذشته، نوبت به این می رسد که سند افتتاحیه را در سال جدید ثبت کنیم. انجام این کار دقیقا برعکس بستن حساب های دائمی در انتهای سال می باشد. اما تفاوتی که وجود دارد این است که به جای حساب ” تراز اختتامیه” از حساب ” تراز افتتاحیه” استفاده شود.
بدون دیدگاه